第30章 世界で最も幸福な者

第30章 世界で最も幸福な者

αὐτῶν δὴ ὦν τούτων καὶ τῆς θεωρίης ἐκδημήσας  Σόλων εἵνεκεν ἐς Αἴγυπτον ἀπίκετο παρὰ Ἄμασιν καὶ δὴ καὶ ἐς Σάρδις παρὰ Κροῖσονἀπικόμενος δὲ ἐξεινίζετο ἐν τοῖσι βασιληίοισι ὑπὸ τοῦ Κροίσουμετὰ δὲἡμέρῃ τρίτῃ  τετάρτῃ, κελεύσαντος Κροίσου τὸν Σόλωνα θεράποντες περιῆγον κατὰ τοὺς θησαυρούς καὶ ἐπεδείκνυσαν πάντα ἐόντα μεγάλα τε καὶ ὄλβια.

ソロンはこの旅行と神事のための国外旅行(ἐκδημήσας)の一環としてエジプトのアマシス王のもとへ行き、さらにサルディスのクロイソス王のもとへも行った。ソロンが到着すると、クロイソスによって王宮でもてなされた。三日目か四日目に、クロイソスの命令で( κελεύσαντος)ソロンは家来(θεράποντες)たちに導かれ( περιῆγον)、財宝(θησαυρούς)の数々を見せられた(ἐπεδείκνυσαν)。それらはすべて(πάντα)非常に大きく(μεγάλα)、豊かなもの(ὄλβια)であった。

[2] θεησάμενον δέ μιν τὰ πάντα καὶ σκεψάμενον, ὥς οἱ κατὰ καιρὸν ἦνεἴρετο  Κροῖσος τάδε. ‘ξεῖνε Ἀθηναῖεπαρ᾽ ἡμέας γὰρ περὶ σέο λόγος ἀπῖκται πολλὸς καὶ σοφίης εἵνεκεν 1 τῆς σῆς καὶ πλάνηςὡς φιλοσοφέων γῆν πολλὴν θεωρίης εἵνεκεν ἐπελήλυθαςνῦν ὦν ἐπειρέσθαι μεἵμερος ἐπῆλθέ σε εἴ τινα ἤδη  πάντων  εἶδες ὀλβιώτατον.’

クロイソスは彼にすべてを見せ(θεησάμενον)、十分に観察させた(σκεψάμενον,)後(κατὰ καιρὸν)、次のように尋ねた(εἴρετο)。『アテネの客人(ξεῖνε)よ、あなたについては、その知恵と旅のために多くの話を聞いている。あなたが多くの土地を訪れ、哲学を探求するために旅をしているということだ。そこで、今、あなたに尋ねたいことがある。あなたがこれまでに見た中で、誰が最も幸福だと思うか教えてくれないか。』

[3]  μὲν ἐλπίζων εἶναι ἀνθρώπων ὀλβιώτατος ταῦτα ἐπειρώταΣόλων δὲ οὐδὲνὑποθωπεύσας ἀλλὰ τῷ ἐόντι χρησάμενος λέγει ‘ βασιλεῦΤέλλον Ἀθηναῖον.’

彼は人々の中で最も幸福であると思っていた者を尋ねた。しかし、ソロンは何も矮小化せず、実在のものに言及して言った:『王よ、アテナイのテルロンです』。

[4] ἀποθωμάσας δὲ Κροῖσος τὸ λεχθὲν εἴρετο ἐπιστρεφέως: ‘κοίῃ δὴ κρίνεις Τέλλον εἶναι ὀλβιώτατον;’  δὲ εἶπε ‘Τέλλῳ τοῦτο μὲν τῆς πόλιος εὖ ἡκούσης παῖδες ἦσαν καλοί τε κἀγαθοίκαί σφι εἶδε ἅπασι τέκνα ἐκγενόμενα καὶ πάντα παραμείναντατοῦτο δὲ τοῦ βίου εὖ ἥκοντιὡς τὰ παρ᾽ ἡμῖντελευτὴ τοῦ βίου λαμπροτάτη ἐπεγένετο: ’

しかし、クロイソスは言われたことを聞いた後、帰ることを求めて尋ねた:『なぜテルロンを最も幸福な者とみなすのか』。そして、彼は言った:『テルロスにとって、彼の都市の繁栄はよく知られ、彼には美しくて善良な子供たちがいて、彼らにはみな、生まれたときから全てが与えられ、そして全てが彼らのままでありました。そして、彼の人生が良好なままであったため、彼にとって、私たちの考えでは、人生の最後は最も輝かしいものとなりました。

‘ [5] γενομένης γὰρ Ἀθηναίοισι μάχης πρὸς τοὺς ἀστυγείτονας ἐν Ἐλευσῖνιβοηθήσας καὶτροπὴν ποιήσας τῶν πολεμίων ἀπέθανε κάλλιστακαί μιν Ἀθηναῖοι δημοσίῃ τε ἔθαψαν αὐτοῦτῇ περ ἔπεσε καὶ ἐτίμησαν μεγάλως.’

なぜなら、エレウシスでアテナイ人たちとエウモルピダイ(注:エウモルピダイはアテナイの宗教的な役職を担う家族)との間に戦闘が起きたとき、彼は助け、敵を引き返させ、最も高潔に死んだ。そしてアテナイ人たちは彼を公費で埋葬し、彼が倒れた場所に彼を埋葬し、彼を大いに称えた。」